Bụi mịn ảnh hưởng như thế nào đến sức khỏe?
Bụi mịn tồn tại xung quanh chúng ta nhưng chúng ta dường như không thể nhận biết sự tồn tại của chúng bởi chúng có kích thước rất nhỏ, thậm chí siêu nhỏ. Không có gì đáng bàn luận nếu chỉ là thứ tồn tại bình thường, nhưng các chuyên gia cảnh báo, đây là một trong những tác nhân không có lợi cho sức khỏe, nhờ kích thước nhỏ bé của mình, chúng dễ dàng xâm nhập vào trong cơ thể và gây ra nhiều vấn đề khác nhau.
Bụi mịn là gì?
“Bụi mịn” là thuật ngữ được dùng để chỉ tập hợp các hạt rất nhỏ trong không khí. Các con số liên quan đến thường là PM10, PM2.5, PM1 và PM0.1 trong đó, PM bắt nguồn từ tiếng Anh “particulate matter”. Các số phía sau chính là kích thước của hạt bụi với đơn vị là micron. Ví dụ: PM2.5 là các hạt có kích thước nhỏ hơn 2.5 micron.
Để dễ hình dung về kích thước của hạt bụi mịn, có thể so sánh chúng với sợi tóc. Kích thước (chủ vi) của một sợi tóc được đặt ở mức tiêu chuẩn là PM70. Như vậy, sợi tóc có kích thước lớn hơn khoảng 7 lần so với các hạt bụi phổ biến trong không khí.
Nguồn gốc của bụi mịn
Bụi mịn sinh ra từ nhiều nguồn gốc khác nhau, trong đó có nguồn gốc tự nhiên và do con người. Nguồn gốc tự nhiên có thể kể đến như cháy rừng, núi lửa, nước biển hoặc do sự hoạt động của gió, chúng cuốn bụi từ vùng này đến vùng khác.
Mặc dù vậy, nguồn gốc tự nhiên chỉ chiến 20% nguyên nhân sinh ra bụi mịn, 80% còn lại do con người trong đó, giao thông vận tải là nguyên nhân hàng đầu. Quá trình hoạt động từ phương tiện giao thông sản sinh là lượng khí thải lớn; khí thải công nghiệp cũng như nông nghiệp cũng đóng vai trò không hề nhỏ. Ngay cả việc sử dụng đồ dùng, hoạt động sinh hoạt của các hộ gia đình cũng là nguyên nhân cần kể đến.
Ảnh hưởng của bụi mịn đến sức khỏe
Có thể bạn không biết, 7 triệu ca tử vong mỗi năm trên thế giới được xác định là do bụi mịn gây ra. Con số này sau khi được WHO công bố đã khiến nhiều người đặt ra câu hỏi, “liệu bụi mịn có thực sự ảnh hưởng như thế?”. Trên thực tế, đây là sự thật và mỗi ngày chúng ta đều tiếp xúc với chúng, bất kỳ ai cũng có thể chịu sự tác động.
Bệnh về đường hô hấp là vấn đề hàng đầu mà con người gặp phải khi tiếp xúc với bụi mịn, trong đó, trẻ em và người cao tuổi cũng như những người có tiền xử mắc bệnh về đường hô hấp thuộc nhóm nguy cơ cao hơn.
Các hạt bụi mịn càng nhỏ, khả năng xâm nhập của chúng vào bên trong cơ thể càng lớn. Sau khi xâm nhập chúng gây ra các vấn đề sau:
- Bệnh về đường hô hấp: Bụi mịn trong phổi kết hợp với CO, SO2 hay NO2 làm cản trở Hemoglobin kết hợp với oxy, từ đó gây ra tình trạng thiếu oxy, dẫn đến kích ứng mắt, mũi, họng và một số bệnh khác.
- Nhồi máu cơ tim: Bụi mịn khi tấm công các phế nang, xâm nhập vào hệ tuần hoàn, ảnh hưởng đến hệ thần kinh, làm tắc nghẽn mạch máu.
- Mất trí nhớ: Không tác động trực tiếp nhưng việc con người thường xuyên ở trong môi trường có nhiều bụi mịn, não bộ rất dễ bị ảnh hưởng, chúng làm gia tăng tình trạng đột quỵ và mất trí nhớ, thúc đẩy quá trình xơ gan, rối loạn chức năng gan, tiểu đường, …
Trên thế giới, rất hiếm có những khu vực được cho là trong sạch nền chất lượng không khí đạt tiêu chuẩn. Vì vậy, để cải thiện sức khỏe và ngăn ngừa các vấn đề có thể xảy ra, sử dụng máy lọc không khí dân dụng , máy xử lý khí thải công nghiệp là điều mà mỗi gia đình, văn phòng, trường học, nhà xưởng cần áp dụng. Khi di chuyển ở ngoài đường, đeo khẩu trang và mặc đồ bảo hộ cũng là cách để bạn giảm thiểu sự tiếp xúc với bụi mịn. Vì sức khỏe của bản thân và chính những người thông minh, hãy lựa chọn cho mình thiết bị hữu ích và lối sống lành mạnh.