Phát triển công nghiệp là nền móng trụ cột phát triển kinh tế của quốc gia. Tuy nhiên, song song với quá trình công nghiệp hóa, lượng khí thải công nghiệp thải ra ngày càng nghiêm trọng và ảnh hưởng lớn đến sức khỏe và đời sống của con người. Vậy, khí thải công nghiệp là gì? Chúng phát sinh từ đâu? Tác hại của khí thải công nghiệp như thế nào? Trong bài viết này hãy cùng Gas South tìm hiểu tổng quan về khí thải công nghiệp để hiểu rõ hơn về chủ đề này nhé!
Vậy khi thải công nghiệp là gì?
Khí thải công nghiệp là những chất thải dạng khí và bụi được thải ra trong quá trình sản xuất tại các nhà máy, xưởng sản xuất công nghiệp hoặc dịch vụ công nghiệp. Thành phần chính của khí thải công nghiệp thường là các chất khí độc hại như CO2, CO, NOX, H2S và SOX…Chúng có thể chứa các chất gây mùi khó chịu và có màu sắc tùy thuộc vào ngành công nghiệp và quá trình sản xuất. Khí thải công nghiệp đa phần rất độc hại và có thể gây nhiều bệnh nguy hiểm khi tiếp xúc trực tiếp trong thời gian dài.
2. Khí thải công nghiệp phát sinh từ những nguồn nào?
Hầu hết các ngành công nghiệp đều phát sinh khí thải, tùy thuộc vào quá trình sản xuất và thành phần khí thải và mức độ xả khí thải cũng khác nhau. Trong đó, các ngành sản xuất sau đây là những ngành có mức độ khí thải lớn nhất, cụ thể:
- Ngành nhiệt điện: theo báo cáo của Bộ Công Thương, nhiệt điện là một trong những ngành có lượng khí thải lớn nhất. Chỉ tính riêng các nhà máy nhiệt điện ở miền Bắc, mỗi năm tiêu thụ trung bình 1,5 tấn than, tạo ra 20.000 tấn SO2, 4 triệu tấn CO2, 8.000 tấn NOx và khoảng 5.000 tấn bụi.
- Ngành hóa dầu: là một trong những ngành xả thải khí công nghiệp lớn chủ yếu là các loại khí CO2, NOx và H2S được xả ra trong quá trình tinh lọc dầu thô.
- Ngành khai thác than: là ngành khai thác đặc thù, quá trình khai thác và chế biến than tạo ra lượng lớn bụi TSP, PM10 và các loại khí thải như CO, CO2, SO2.
- Ngành luyện kim: trong các ngành công nghiệp nặng, ngành sản xuất thép có lượng khí thải rất lớn. Theo ước tính sơ bộ, trung bình quá trình sản xuất 1 tấn thép sẽ thải ra khoảng 10.000 m³ khí thải hỗn hợp và trên 100kg bụi ra ngoài không khí.
- Ngành sản xuất gạch, gốm sứ: quá trình nung gạch, gốm, sứ trong các lò đốt thải ra rất nhiều các chất độc hại, trong đó nhiều nhất là CO2 và CO gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường xung quanh.
- Ngành sản xuất xi măng, phân bón: các ngành sản xuất sử dụng hóa chất cũng có lượng khí thải rất lớn, trong đó các loại khí thải chứa lưu huỳnh là nguyên nhân gây nên ô nhiễm không khí, mưa axit và ô nhiễm nguồn nước.
- ….
Các nguồn khí thải công nghiệp
Các đề xuất sửa đổi quy định về khí thải công nghiệp
- Tiêu chuẩn khí thải công nghiệp (chất vô cơ và bụi) QCVN 19: 2009 / BTNMT
- Tiêu chuẩn khí thải công nghiệp (chất hữu cơ) QCVN 20: 2009 / BTNMT
- Tiêu chuẩn khí thải theo ngành (QCVN 21: 2009 / BTNMT, QCVN 22: 2009 / BTNMT, QCVN 23: 2009 / BTNMT, QCVN 34: 2010 / BTNMT, QCVN 51: 2017 / BTNMT, QCVN 02: 2012 / BTNMT (sửa đổi một phần) , QCVN 30: 2012 / BTNMT (sửa đổi một phần), QCVN 61-MT: 2016 / BTNMT (sửa đổi một phần), QCVN 41: 2011 / BTNMT (sửa đổi một phần)
Nội dung chính của dự thảo quy chế được tóm tắt như sau:
Phạm vi và mục tiêu
Dự thảo quy định đưa ra các giá trị giới hạn cho phép đối với các chất ô nhiễm có trong khí thải công nghiệp thải vào khí quyển (loại trừ khí thải từ các phương tiện giao thông).
Quy định kỹ thuật
| STT | Nội dung | Quy định |
| 1 | Giá trị giới hạn cho phép (mg / Nm 3 ) đối với các chất ô nhiễm trong khí thải công nghiệp thải vào khí quyển (Mức A và Mức B): tổng số 43 chất | Bảng 1 của dự thảo quy định |
| 2 | Giá trị giới hạn cho phép (mg / Nm 3 ) đối với bụi trong khí thải công nghiệp thải vào khí quyển (Mức A và Mức B): tổng số 12 chất | Bảng 2 của dự thảo quy định |
Các giá trị giới hạn cho phép đối với các chất ô nhiễm quy định trong Bảng 1 và Bảng 2 được tính trên cơ sở trung bình hàng giờ.
Sửa đổi lớn của dự thảo quy định từ quy định hiện hành về khí thải công nghiệp là các giá trị giới hạn cho phép được quy định chi tiết cho từng loại thiết bị được sử dụng. Ngoài ra, giá trị giới hạn cho phép đối với dioxin và furan lần đầu tiên được đưa ra trong nước với đơn vị là ngTEQ / Nm 3 . Phương pháp luận để xác định tương đương độc tính (TEQs) của dioxin và furan được quy định trong Phụ lục II của dự thảo quy định.
Quy tắc quản lý
Dự thảo quy định chi tiết phương pháp xác định các chất ô nhiễm quy định trong khí thải công nghiệp (như trong dự thảo quy định về nước thải công nghiệp). Các chất ô nhiễm được quy định này sẽ là cơ sở để xác định các thông số phải đo môi trường định kỳ bắt buộc cho các báo cáo Đánh giá tác động môi trường (ĐTM) và thủ tục cấp phép môi trường.
Về cơ bản, các chất ô nhiễm được quy định sẽ được xác định dựa trên các loại thiết bị xả khí thải công nghiệp như quy định tại Bảng 1 và Bảng 2 của dự thảo quy chuẩn. Ngoài ra, các chất ô nhiễm thải ra từ các cơ sở đặc biệt không được liệt kê trong Bảng 1 và Bảng 2 sẽ được xem xét riêng.
Tiến độ thực hiện
Đối với các cơ sở, dự án đang hoạt động hoặc đang xây dựng và giấy phép môi trường được cấp sau ngày quy định có hiệu lực, quy chuẩn kỹ thuật hiện hành về khí thải công nghiệp và giá trị giới hạn cho phép đối với các chất ô nhiễm quy định trong tiêu chuẩn địa phương sẽ được áp dụng cho đến ngày 31 tháng 12 năm 2024.
Từ ngày 1 tháng 1 năm 2025, các giá trị giới hạn cho phép quy định trong cột A của Bảng 1 và 2 sẽ được áp dụng.
Mặt khác, đối với các dự án đầu tư mới, các giá trị giới hạn cho phép quy định tại cột B của Bảng 1 và Bảng 2 sẽ được áp dụng kể từ ngày tiêu chuẩn có hiệu lực.
Dự thảo quy chuẩn kỹ thuật này tạo ra một sự thay đổi lớn đối với các quy định hiện hành về khí thải, nếu được ban hành. Các đơn vị kinh doanh cần đặc biệt lưu ý những điểm sau:
- Khi lập báo cáo ĐTM hoặc hồ sơ xin giấy phép môi trường, họ phải cung cấp cho cơ quan có thẩm quyền thông tin đầy đủ và chính xác về nguyên liệu, nhiên liệu, hóa chất sử dụng, bảng dữ liệu an toàn (SDS), danh sách các chất ô nhiễm có thể phát sinh, v.v.
- Nếu một số chất ô nhiễm mới phát sinh, đơn vị kinh doanh phải thông báo cho cơ quan có thẩm quyền về bất kỳ thay đổi nào trong các chất ô nhiễm phải đo đạc định kỳ.
